زردی ناشی از کم کاری تیروئید (عوارض آن بر نوزاد)
زردی نوزاد، وضعیتی شایع در روزهای اولیه زندگی است که با زرد شدن پوست و سفیدی چشم نوزاد مشخص میشود. در حالی که بیشتر موارد زردی نوزاد خوشخیم و موقتی هستند، زردی طولانیمدت یا شدید میتواند نشانهای از مشکلات زمینهای جدیتر باشد. یکی از عارضههای شایع و در عین حال مهم زردی طولانیمدت در نوزادان، زردی ناشی از کم کاری تیروئید یا هیپوتیروئیدیسم است. تشخیص و درمان به موقع کم کاری تیروئید مادرزادی در نوزادان مبتلا به زردی، برای پیشگیری از عوارض جدی رشدی و عصبی بسیار حیاتی است.
کم کاری تیروئید مادرزادی و ارتباط آن با زردی نوزاد
این غده پر اهمیت که تأثیر بسیاری روی زندگی افراد میگذارد، وظیفه تنظیم متابولیسم، تنظیم دمای بدن، تقویت و کمک به عملکرد مغز، کمک به سلامت قلب، حفظ سلامت پوست و مو و تنظیم عملکرد دستگاه گوارش را دارد. از مواردی که گفتیم، تعادل متابولیسم بدن نوزاد، عملکرد مغزی او و عملکرد دستگاه گوارش او به درستی، روی دفع بیلی روبین و از بین رفتن یرقان، تأثیرات مستقیم خواهد داشت. پس با این تفاسیر میتوانیم استنتاج کنیم که اختلال در عملکرد این غده باعث بروز زردی ناشی از کم کاری تیروئید خواهد شد.
در نوزادان مبتلا به کم کاری تیروئید مادرزادی، کمبود هورمون تیروئید میتواند منجر به موارد زیر شود:
- کاهش فعالیت آنزیمهای کبدی: هورمونهای تیروئید برای عملکرد صحیح آنزیمهای کبدی که در متابولیسم بیلیروبین نقش دارند، ضروری هستند. کمبود هورمون تیروئید میتواند فعالیت این آنزیمها را کاهش داده و در نتیجه دفع بیلیروبین را مختل کند.
- کاهش حرکات روده: هورمونهای تیروئید بر حرکات روده تأثیر میگذارند. کم کاری تیروئید میتواند باعث کاهش حرکات روده و تأخیر در دفع مدفوع شود. از آنجایی که بیلیروبین از طریق مدفوع نیز دفع میشود، تأخیر در دفع مدفوع میتواند به افزایش سطح بیلیروبین خون منجر شود.
به این ترتیب، کم کاری تیروئید مادرزادی میتواند یکی از علل زردی طولانیمدت در نوزادان باشد. مهم است توجه داشته باشید که اگرچه کم کاری تیروئید مادرزادی میتواند باعث زردی شود، اما شایعترین علامت آن نیست و بسیاری از نوزادان مبتلا به کم کاری تیروئید مادرزادی ممکن است زردی قابل توجهی نداشته باشند.
اگر زردی نوزاد شما طولانی شده است، یکی از دلایل آن میتواند کم کاری تیروئید باشد که به طور کامل در مقاله زیر به موضوعاتی که روی طولانی شدن زردی نوزاد اثر میگذارند پرداختهایم. همین طور میتوانید برای اجاره دستگاه زردی نوزاد با مشاورین زردی گرام تماس بگیرید.
اهمیت تشخیص و درمان به موقع زردی ناشی از کم کاری تیروئید
تشخیص و درمان زودهنگام کم کاری تیروئید مادرزادی بسیار حیاتی است. کم کاری تیروئید مادرزادی درمان نشده میتواند منجر به عوارض جدی و برگشتناپذیر از جمله عقب ماندگی ذهنی، مشکلات رشدی، ناشنوایی و مشکلات عصبی شود. غربالگری نوزادان و درمان به موقع با لووتیروکسین میتواند از این عوارض جلوگیری کرده و به نوزادان مبتلا امکان رشد و تکامل طبیعی را بدهد.
تفاوت زردی ناشی از کم کاری تیروئید با علتهای دیگر
حتماً میدانید که زردی نوزاد به دلیل تجمع بیلیروبین در خون ایجاد میشود. بیلیروبین یک رنگدانه زرد رنگ است که از تجزیه طبیعی گلبولهای قرمز خون تولید میشود. در نوزادان، به دلیل نابالغ بودن کبد و سیستم دفع بیلیروبین، سطح بیلیروبین خون ممکن است به طور موقت افزایش یابد. حال با دانستن این اطلاعات، میتوانیم زردی ناشی از کم کاری تیروئید را با دلایل اثر گذار دیگر از انواع زردی نوزاد تفکیک نماییم.
علل شایع زردی نوزاد عبارتاند از:
- رایجترین یرقان: شایعترین نوع زردی نوزاد است که در مقاله ضمیمه شده به طور کامل به آن پرداختهایم و معمولاً در روزهای اولیه تولد ظاهر میشود و خود به خود طی یک تا دو هفته برطرف میگردد. این نوع زردی به دلیل عملکرد نابالغ کبد نوزاد و افزایش تخریب گلبولهای قرمز پس از تولد ایجاد میشود.
- ناسازگاری گروه خونی و RH: اگر گروه خونی مادر و نوزاد ناسازگار باشد (مثلاً مادر Rh منفی و نوزاد Rh مثبت)، آنتیبادیهای مادر میتوانند به گلبولهای قرمز نوزاد حمله کرده و باعث تخریب سریعتر آنها و افزایش بیلیروبین شوند.
- زردی شیر مادر: در برخی نوزادان شیرخوار، زردی ممکن است طولانیتر شود و تا چند هفته ادامه یابد که این نوع زردی به زردی شیر مادر نیز معروف است.
- سایر علل: علل کمتر شایع زردی نوزاد شامل عفونتها، مشکلات کبدی، مشکلات خونی و برخی بیماریهای متابولیک است.
علائم و نشانههای زردی ناشی از کم کاری تیروئید در نوزاد
زردی ناشی از کم کاری تیروئید مادرزادی معمولاً طولانیتر از زردی فیزیولوژیک است و ممکن است تا چند هفته ادامه یابد. علاوه بر زردی، نوزادان مبتلا به کم کاری تیروئید مادرزادی ممکن است علائم و نشانههای دیگری نیز داشته باشند، از جمله:
- خواب آلودگی و بیحالی
- تغذیه ضعیف
- کاهش وزن یا اختلال در وزن گیری
- یبوست
- گریههای مستمر و شدید
- فتق ناف
- هیپوترمی (دمای بدن نوزاد از حالت معمول پایینتر است)
- پوست خشک و سرد
- تأخیر در نقاط عطف رشدی
لازم به ذکر است که موارد بالا ضمن افزایش اطلاعات شما بوده و احتمالی هستند؛ چرا که این موضوعات باید توسط پزشک متخصص بررسی و در نهایت تصمیمگیری شوند. پس توصیه مینماییم که همواره برای کسب اطلاعات از شرایط نوزاد خود و مشاوره برای اجاره دستگاه زردی نوزاد مناسب با شرایط فرشته ناز خود، با پزشک متخصص هماهنگ باشید.
تشخیص زردی ناشی از کم کاری تیروئید مادرزادی
تست غربالگری نوزاد برای کم کاری تیروئید مادرزادی، یک اقدام روتین و ضروری در بسیاری از کشورها است که معمولاً با گرفتن نمونه خون از پاشنه پای نوزاد (آزمایش پاشنه پا) در روزهای اولیه پس از تولد انجام میشود.
در صورتی که نتیجه غربالگری مشکوک باشد یا نوزاد علائم کم کاری تیروئید را نشان دهد (از جمله زردی طولانیمدت)، آزمایشهای تشخیصی دقیقتر برای تأیید تشخیص و تعیین علت کم کاری تیروئید انجام خواهد شد.
درمان زردی ناشی از کم کاری تیروئید با زردی گرام
یک روش محبوب برای درمان زردی ناشی از کم کاری تیروئید مادرزادی، جایگزینی هورمون تیروئید با داروی لووتیروکسین است. تنظیم هورمونی و تجویز دارو برای نوزاد امری بسیار حساس بوده که نیازمند تخصص بالای پزشکان خواهد بود. این هورمون که به صورت خوراکی (قرص، شربت و...) برای نوزاد میتواند تجویز شود، پس از مدتی متابولیسم نوزاد را تعدیل نموده و زردی ناشی از کم کاری تیروئید را کنترل خواهد کرد.
در بیشتر موارد، برای کاهش سریعتر سطح بیلیروبین و درمان زردی، روشهای محبوبتر و کمریسکتری وجود دارند که خطر استفاده از دارو و قرار دادن نوزاد در شرایط بیمارستانی را به صفر نزدیک میکنند. یکی از محبوبترین و مطمئنترین روشهای درمانی، فتوتراپی (نور درمانی) که با اجاره دستگاه زردی نوزاد در منزل مورد استفاده قرار میگیرد. فتوتراپی با استفاده از نور مخصوص، ذرات بیلیروبین را تجزیه میکند تا راحتتر از طریق ادرار و مدفوع دفع شوند.
در نظر داشته باشید که اجاره دستگاه فتوتراپی یکی از بهترین روشها است که توصیه میشود صمن مشورت با پزشک صورت پذیرد. شما میتوانید با برقراری تماس با شماره 09122771364، از مشاوره تخصصی مشاورین زردی گرام بهرهمند شده و دستگاه متناسب با شرایط خود را در کمترین زمان و با بهترین قیمت اجاره نمایید.
در نهایت زردی نوزاد یک وضعیت شایع است که به هر ترتیب باید جدی گرفته شود و از نظر علل زمینهای، از جمله کم کاری تیروئید مادرزادی، بررسی شود. در صورت مشاهده زردی طولانیمدت در نوزاد خود، حتماً به پزشک متخصص اطفال مراجعه نمایید.